رونق صادرات فیروزه نیشابور در سال ۲۰۲۵: چگونه این سنگ قیمتی اقتصاد محلی را تقویت می‌کند؟
در سال ۲۰۲۵، فیروزه نیشابور همچنان به عنوان یکی از باارزش‌ترین سنگ‌های قیمتی جهان شناخته می‌شود. این سنگ آبی‌رنگ، که از معادن باستانی نیشابور استخراج می‌شود، نه تنها نمادی از فرهنگ و تاریخ ایران است، بلکه به عنوان یک منبع اقتصادی قدرتمند عمل می‌کند. با توجه به نوسانات ارزی در ایران، صادرات این محصول بیش از پیش جذاب شده و می‌تواند نقش کلیدی در تقویت اقتصاد محلی ایفا کند.
تأثیر نرخ ارز بر هزینه‌های تولید و صادرات
یکی از عوامل اصلی رونق صادرات فیروزه نیشابور در سال جاری، قیمت بالای دلار در بازار ایران است. با توجه به اینکه هزینه‌های تمام‌شده تأمین و استخراج فیروزه عمدتاً با ریال محاسبه می‌شود، این سنگ قیمتی برای خریداران خارجی بسیار مقرون‌به‌صرفه ظاهر می‌شود. برای مثال، در سپتامبر ۲۰۲۵، نرخ دلار در بازار آزاد ایران به حدود ۹۹۷,۵۰۰ ریال رسیده است، که این امر هزینه‌های محلی تولید را پایین نگه داشته و فیروزه نیشابور را به یک محصول رقابتی در بازارهای جهانی تبدیل کرده است. کارشناسان معتقدند که این اختلاف ارزی، عامل ترغیب‌کننده‌ای برای افزایش صادرات است، به طوری که حجم صادرات سالانه فیروزه از ایران می‌تواند به ارزشی بیش از ۱۰۰ هزار دلار برسد، به ویژه به مقاصدی مانند دبی و روسیه.
این روند نه تنها سودآوری صادرکنندگان را افزایش می‌دهد، بلکه به اشتغال‌زایی در نیشابور کمک می‌کند. معدن فیروزه نیشابور، به عنوان بهترین منبع فیروزه در جهان، سالانه حدود ۴۰ تا ۴۲ تن سنگ تولید می‌کند، و فرآوری آن می‌تواند ارزش افزوده بالایی ایجاد کند. با این حال، چالش‌هایی مانند عدم حضور نماینده بانک مرکزی در نیشابور برای تسهیل صادرات همچنان وجود دارد، که می‌تواند با سیاست‌های حمایتی دولت در سال ۲۰۲۵ برطرف شود.
آمار و ارقام کلیدی در مورد تولید و صادرات
بر اساس آمار رسمی، معدن نیشابور که بزرگ‌ترین معدن فیروزه ایران است، تولید ماهانه حدود ۴ تن سنگ خام دارد و سالانه بیش از ۴۰ تن خروجی تولید می‌کند. در سال ۲۰۲۳، ارزش صادرات سنگ‌های قیمتی ایران حدود ۱۶۴ هزار دلار بوده است، اما پیش‌بینی‌ها برای ۲۰۲۵ نشان‌دهنده افزایش این رقم به دلیل نوسانات ارزی و تقاضای جهانی است. نیشابور بیش از ۶۰ درصد صادرات فیروزه ایران را تأمین می‌کند، و با نرخ فعلی ارز (حدود ۹۹۷,۵۰۰ ریال به دلار)، هزینه تمام‌شده هر کیلوگرم فیروزه تراش‌خورده برای صادرکنندگان بسیار پایین است، که این امر حاشیه سود بالایی ایجاد می‌کند.
در سطح جهانی، فیروزه ایرانی به دلیل کیفیت برتر خود، بیش از ۲۰۰ کارگر را در معدن نیشابور مشغول به کار کرده و پتانسیل صادرات به کشورهای خاورمیانه و اروپا را دارد. ارزش بازار سنگ‌های قیمتی ایران در سال ۲۰۲۴ حدود ۱.۴ میلیارد دلار تخمین زده شده و انتظار رشد ۳.۶ درصدی در ۲۰۲۵ وجود دارد.
نقش بازیگران کلیدی مانند فروشگاه ناب گوهر
در میان فعالان این حوزه، فروشگاه ناب گوهر (nabgohar.com) به عنوان یکی از پیشگامان صادرات و تولید فیروزه نیشابور برجسته است. این فروشگاه به مدت ۱۵ سال به عنوان یکی از سهامداران معدن فیروزه، مستقیماً با شرکت تعاونی معدن همکاری می‌کند و ظرفیت تولید ماهانه ۱۰۰ کیلوگرم سنگ تراش‌خورده فیروزه را دارد. این ظرفیت بالا، همراه با تمرکز بر محصولات متنوع مانند انگشترهای فیروزه، پودر فیروزه و پنل‌های تزئینی، ناب گوهر را به یک صادرکننده بالقوه قدرتمند تبدیل کرده است. با بهره‌گیری از اختلاف ارزی، این شرکت می‌تواند محصولات خود را با قیمتی رقابتی به بازارهای بین‌المللی عرضه کند و سهم خود را در رونق اقتصادی محلی افزایش دهد.
چشم‌انداز آینده و تأثیر بر اقتصاد محلی
در سال ۲۰۲۵، با ادامه تنش‌های ژئوپلیتیکی و سقوط ارزش ریال، صادرات فیروزه می‌تواند به عنوان یک ابزار کلیدی برای ارزآوری عمل کند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که با استراتژی‌های بازاریابی مناسب، فیروزه ایرانی می‌تواند دوباره در بازار جهانی رقابت کند. این امر نه تنها اقتصاد نیشابور را تقویت می‌کند، بلکه به رشد کلی صنعت سنگ‌های قیمتی در ایران کمک خواهد کرد، با تمرکز بر صادرات به جای فروش داخلی.
در نهایت، فیروزه نیشابور نه تنها یک سنگ قیمتی است، بلکه یک فرصت اقتصادی است که با مدیریت هوشمند، می‌تواند به توسعه پایدار منجر شود.
